Anchoring bias

De ankerheuristiek: Vastgeroest aan de eerste indruk

De ankerheuristiek, ook wel anchoring bias of ankerbias genoemd, is een mentale snelkoppeling die ons te veel waarde laat hechten aan het eerste stukje informatie dat we krijgen bij het nemen van een beslissing. Dit eerste stukje informatie, het “anker” genoemd, kan een getal, een feit of zelfs een mening zijn, en het kan onze latere oordelen onterecht beïnvloeden.

Een bekend voorbeeld: Stel je voor dat je een tweedehands auto wilt kopen. De verkoper noemt een vraagprijs van €10.000. Zelfs als die prijs hoog lijkt, wordt het in jouw gedachten het referentiepunt. Je bent wellicht eerder geneigd om een uiteindelijke prijs van €8.000 te accepteren, omdat dat een koopje lijkt in vergelijking met de initiële vraagprijs.

Problemen met de ankerheuristiek

De ankerheuristiek kan problematisch zijn omdat het eerste stukje informatie dat we ontvangen niet altijd accuraat of relevant is. Het kan ons leiden tot beslissingen die niet in ons eigen belang zijn. We kunnen:

• Onze eigen prestaties overschatten en die van anderen onderschatten.
• Minder geneigd zijn om van onze fouten te leren, omdat we de schuld niet bij onszelf willen leggen.
• Foute beslissingen nemen op basis van onjuiste informatie.

Wat kun je tegen de ankerheuristiek doen?

Gelukkig zijn er ook dingen die je kunt doen om de ankerheuristiek te verminderen:

• Wees je bewust van de bias: De eerste stap is om te erkennen dat we allemaal vatbaar zijn voor de ankerheuristiek.
• Verzamel meer informatie: Zoek naar extra informatie voordat je een beslissing neemt. Dit kan je helpen om een beter beeld te krijgen van de werkelijke waarde van iets.
• Wees kritisch over het anker: Stel jezelf vragen over het anker. Is het redelijk? Is het relevant voor de beslissing die je moet nemen?
• Overweeg alternatieve ankers: Bedenk andere mogelijke startpunten voor je beslissing. Dit kan je helpen om je minder te focussen op het oorspronkelijke anker.
• Vertrouw op je intuïtie: Naast het verzamelen van informatie en het kritisch nadenken over het anker, is het ook belangrijk om te luisteren naar je intuïtie. Soms heb je gewoon een gevoel bij iets dat je kan helpen om de juiste beslissing te nemen.

Extra tip: Oefen met mentale attributie. Mentale attributie is een techniek waarbij je de oorzaken van je eigen gedachten, gevoelens en gedrag analyseert. Door je bewust te worden van de gedachten en overtuigingen die je gedrag beïnvloeden,kun je beginnen om de ankerheuristiek te doorbreken.

Door je bewust te zijn van deze bias, meer informatie te verzamelen, kritisch te zijn over het anker, alternatieve ankers te overwegen, te vertrouwen op je intuïtie en te oefenen met mentale attributie, kun je een meer rationele en objectieve manier van beslissen ontwikkelen.